C3H7NO-dimetil formamit
Dimetil Formamit (DMF – C₃H₇NO), ilaç, plastik, tekstil ve elektronik sektörlerinde güçlü bir çözücü olarak kullanılan toksik bir organik amid bileşiğidir.
Dimetil Formamit (DMF – C₃H₇NO) – Özellikleri, Kullanım Alanları ve Güvenlik Önlemleri
Kimyasal Formül: C₃H₇NO
IUPAC Adı: N,N-Dimetilformamit
Yaygın Kısaltması: DMF
Kimyasal Sınıf: Amid – Organik çözücü
Kimyasal Özellikler:
- Renksiz, higroskopik (nem çekici) ve hafif balık kokulu sıvıdır.
- Kaynama noktası: 153°C
- Erime noktası: –61°C
- Moleküler yapı: HCON(CH₃)₂
- Hem polar hem apolar maddeleri çözebilen üstün çözücü kabiliyeti vardır.
- Suda ve organik çözücülerde tamamen çözünür.
Dimetil Formamit (DMF) Kullanım Alanları:
-
Polimer ve Plastik Endüstrisi:
- Akrilik, poliüretan ve poliamid (örneğin Kevlar®) üretiminde çözücü
- PVC, PU bazlı yapıştırıcı ve kaplamaların üretiminde
-
İlaç ve Kimyasal Sentez:
- Organik reaksiyonlar için taşıyıcı çözücü
- Reaktif ortam olarak farmasötik ara ürün sentezinde
-
Elektronik ve Batarya Sektörü:
- Lityum iyon pillerde elektrolit taşıyıcı çözücü
- Mikroçip üretim süreçlerinde hassas çözücü olarak kullanılır.
-
Tekstil ve Elyaf Üretimi:
- Akrilik elyafların ıslak eğirme işlemlerinde çözücü ortam
- Endüstriyel tekstil boyama ve kaplama işlemlerinde
Hangi Sektörlerde Kullanılır?
- Kimya ve ilaç sanayi
- Plastik ve polimer üretimi
- Elektronik ve batarya üretimi
- Elyaf, tekstil ve kaplama endüstrisi
Güvenlik ve Tehlike Bilgileri:
❗ Zehirli ve potansiyel üreme toksikolojisi taşıyan bir kimyasaldır.
❗ Cilt yoluyla emilebilir – buharı solunduğunda sistemik toksik etki gösterebilir.
✅ Kapalı sistemlerde kullanılmalı, KKD (eldiven, gözlük, maske) zorunludur.
✅ Yüksek sıcaklıklarda dumanı toksiktir – iyi havalandırma sağlanmalıdır.
✅ Tehlikeli atık sınıfına girer – bertarafı özel prosedürlere tabidir.